طبق ماده 114 قانون تجارت :
” شرکت بامسئولیت محدود در موارد ذیل منحل می شود :
الف- در مورد فقرات 1و 2و 3 ماده 93 ؛
ب- در صورت تصمیم عده ای از شرکاء که سهم الشرکه آن ها بیش از نصف سرمایه شرکت باشد؛
ج- در صورتیکه به واسطه ضررهای وارده نصف سرمایه شرکت از بین رفته و یکی از شرکاء تقاضای انحلال کرده و محکمه دلایل او را موجه دیده و سایر شرکاء حاضر نباشند، سهمی را که در صورت انحلال به او تعلق می گیرد، پرداخته و او را از شرکت خارج کنند؛
د- در مورد فوت یکی از شرکاء ، اگر به موجب اساسنامه پیش بینی شده باشد “.
الف – فقرات 1 و 2و 3 ماده 93 که در قسمت الف درج شده است، عبارتند از موارد کلی که موجب انحلال کلیه شرکت ها می باشد، به شرح ذیل :
1- وقتی که شرکت مقصودی را که برای آن تشکیل شده بود انجام داده یا انجام آن غیرممکن شده باشد؛
2- وقتی که شرکت برای مدت معینی تشکیل و مدت منقضی شده باشد ؛
3- در صورتیکه شرکت ورشکست باشد.
ب- انحلال شرکت بامسئولیت محدود با تصمیم عده ای از شرکاء که سهم الشرکه آن ها بیش از نصف سرمایه شرکت باشد موارد انحلال شرکت بامسئولیت محدود را خیلی سهل تر از موارد انحلال سایر شرکت های دیگر نموده، زیرا در شرکت های تضامنی و نسبی و شرکت های مختلط غیرسهامی برای انحلال شرکت تراضی تمام شرکاء و برای شرکت های سهامی و شرکت های مختلط غیرسهامی رای مجمع عمومی فوق العاده که به اکثریت دو ثلث آراء انتخاب شده باشد، برای انحلال شرکت لازم است.
ج- انحلال شرکت به تقاضای یکی از شرکاء از طریق دادگاه ، مقررات انحلال شرکت را نزدیک به شرکت های تضامنی و نسبی و شرکت های مختلط غیرسهامی می نماید. در صورتیکه در مورد شرکت های سهامی و شرکت های مختلط سهامی شرکاء به طور انفرادی دارای چنین حقی نیستند، زیرا در شرکت های با مسئولیت محدود شخصیت شرکا تا اندازه ای دخالت دارد و شرکاء باید با یکدیگر توافق داشته باشند و علاوه بر آن شرکاء دارای آن اختیاراتی که برای مجامع عمومی شرکت های سهامی پیش بینی شده است نبوده و در صورتیکه مدیر شرکت برای مدت نامحدودی تعیین شده باشد، به هیچ وجه نمی توانند مانع عملیات او گردند. ولی این تقاضا منوط است به اینکه اولاَ به واسطه زیان های حاصله نصف سرمایه شرکت از بین رفته باشد و ثانیاَ محکمه دلایل متقاضی را راجع به انحلال شرکت موجه تشخیص دهد و ثالثاَ سایر شرکاء حاضر نباشند سهمی را که به او در صورت انحلال تعلق می گیرد بپردازد و او را از شرکت خارج نمایند.
د- به طوریکه گفته شد در شرکت های بامسئولیت محدود شخصیت شرکاء بین آن ها اهمیت دارد، ولی این موضوع از لحاظ شرکت و کسانی که با آن معامله می کنند، چندان تاثیری ندارد، به این جهت در صورتیکه اساسنامه شرکت ساکت باشد تغییر شرکاء شرکت به امور شرکت لطمه وارد نمی سازد.
در صورت فوت یکی از شرکاء سهم الشرکه متوفی قهراَ به وراث او منتقل می گردد و چون شرکاء دیگر نمی توانند از این امر جلوگیری کنند، در صورتیکه برای شخصیت شرکاء اهمیت مخصوصی قائل گردد و به این ترتیب از ورود شرکای دیگر در شرکت جلوگیری می کنند. بنابراین فوت یکی از شرکاء در صورتی باعث انحلال شرکت می گردد که این موضوع در اساسنامه شرکت و در صورت عدم تنظیم اساسنامه در شرکتنامه پیش بینی شده باشد.
به طوریکه ملاحظه می شود، قانون ، ورشکستگی یا محجوریت یکی از شرکاء را موجب انحلال شرکت ندانسته است ، زیرا در این صورت در شخصیت شریک تغییری حاصل نمی شود. بدیهی است شرکاء در هر مورد می توانند به اکثریت عددی شرکاء که دارای لااقل سه ربع سرمایه شرکت باشند اساسنامه را تغییر داده و ماده مربوط به انحلال شرکت را در صورت فوت یکی از شرکاء تغییر دهند. ولی آیا ممکن است بعد از فوت یکی از شرکاء نیز این ماده اساسنامه تغییر یابد یا خیر ؟ در صورتیکه شریکی که فوت کرده باشد دارای بیش از یک ربع سرمایه باشد، چون با فوت او اکثریت مذکور در قانون دیگر حاصل نمی شود، بدیهی است که تغییر اساسنامه ممکن نیست. ولی اگر سهم الشرکه شریک فوت شده کمتر از ربع سرمایه شرکت باشد، سایر شرکاء نمی توانند تصمیم به تغییر اساسنامه اتخاذ کنند. ولی موضوعی که باید در نظر گرفته شود اینست که چون شرکت به موجب مقرراتی که در زمان فوت شریک معتبر بوده است با فوت یکی از شرکاء می توانند تصمیم به تغییر اساسنامه اتخاذ کنند. ولی موضوعی که باید در نظر گرفته شود اینست که چون شرکت به موجب مقرراتی که در زمان فوت شریک معتبر بوده است با فوت یکی از شرکاء منحل شده تلقی می گردد، می توان چنین استدلال نمود که بعد از فوت شریک ، دیگر شرکت وجود قانونی ندارد تا بتواند تصمیمی اتخاذ کند.
بنابراین تصمیم شرکاء حتی اگر طبق ماده 111 قانون تجارت اتخاذ شده باشد اعتبار قانونی ندارد. علاوه بر موارد انحلال بالا که ذکر گردید، ماده 100 قانون تجارت مقرر می دارد که : ” هر شرکت با مسئولیت محدود که برخلاف مواد 96 و 97 تشکیل شده باشد، باطل و از درجه اعتبار ساقط است “.
بنابراین در مورد عدم رعایت مواد 96 و 97 اصولاَ شرکتی وجود ندارد که انحلال آن اعلام گردد و چنین شرکتی اگر مبادرت به عملیات نماید، مانند شرکت های عملی تلقی شده و طبق ماده 220 قانون نجارت شرکت تضامنی محسوب گردیده و احکام مربوط به شرکت های تضامنی در مورد آن اجرا می گردد.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره می توانید با ما تماس حاصل فرمایید.
همواره آماده پاسخگویی به سوالات ثبتی شما عزیزان هستیم.