شرکت بامسئولیت محدود شرکتی است بین دو یا چند شریک، به منظور امور تجاری که در آن مسئولیت هر یک از شرکاء محدود به سرمایه ای است که در شرکت آورده است، ولی سرمایه شرکاء برخلاف شرکت سهامی به قطعات سهام تقسیم نمی شود.
توجه داشته باشید که فقط در شرکت های سهامی و تعاونی است که سرمایه شرکاء به صورت قطعاتی به نام سهم در می آید. در شرکت مختلط سهامی نیز فقط سرمایه برخی از شرکاء به صورت قطعات سهم در می آید و در بقیه شرکت ها، سرمایه به هیچ وجه به صورت قطعات سهم در نمی آید. ( ماده 1 ل. ا. ق. ت و ماده 162 ق. ت )
– در این شرکت هر شریک فقط به میزان سهم الشرکه اش در قبال کلیه دیون شرکت مسئول است. بنابراین برای سرمایه گذاران قالب مطمئنی است، اما برای معامله کنندگان با شرکت مطمئن نمی باشد.
– برای تاسیس آن حداقل سرمایه ای تعیین نشده است.
– در شرکت های با مسئولیت محدود کلیه سرمایه شرکت باید در موقع تشکیل شرکت پرداخت شود و چنانچه تمام یا قسمتی از سرمایه شرکت غیرنقدی باشد، باید آورده مزبور تقویم و تسلیم شرکت گردد.
– با وجود آن که شرکت بامسئولیت محدود جزو شرکت های سرمایه شمرده می شود، ولی شخصیت شرکاء نیز اهمیت دارد و به این جهت شرکاء نمی توانند آزادانه سهم الشرکه خود را به اشخاص دیگر واگذار کنند بلکه باید رضایت سایر شرکاء نسبت به ورود اشخاص دیگر به شرکت تحصیل شود. و به این جهت قانون تعیین سهم الشرکه را به صورت اوراق تجاری قابل انتقال منع کرده است تا اشخاص نتوانند آن ها را مورد خرید و فروش قرار دهند.
همان طور که اشاره شد، هر شریک فقط به میزان سرمایه ای که با خود به شرکت آورده است در برابر دیون و تعهدات شرکت مسئول است. ( ماده 94 ق. ت ) بنابراین از این نظر شرکت بامسئولیت محدود شبیه شرکت سهامی است. البته این اصل استثنائاتی نیز دارد ، یعنی در برخی موارد شریک در شرکت بامسئولیت محدود، شریک ضامن تلقی شده و مسئول تادیه کلیه دیون شرکت است که این استثنائات عبارتند از :
1- وقتی در نام شرکت ، عبارت ” بامسئولیت محدود ” قید نشده باشد، که در این صورت مسئولیت شرکاء در مقابل اشخاص ثالث به خاطر دیون شرکت ، تضامنی می گردد. ( ماده 95 ق. ت )
2- وقتی که اسم شرکت متضمن نام یکی از شرکاء باشد، که در این صورت شخص مذکور در برابر اشخاص ثالث مسئول تادیه کلیه دیون است. ( ماده 95 ق. ت )
3- اگر سهم الشرکه های غیرنقدی به مبلغی بیش از قیمت واقعی شان تقویم شده باشند، شرکاء نسبت به مابه التفاوت قیمت واقعی و قیمت تقویم شده مسئولیت تضامنی دارند. ( ماده 98 ق. ت )
4- در صورت بطلان شرکت بامسئولیت محدود، آن دسته از شرکایی که بطلان مستند به عمل آن هاست و نیز نظار و مدیرانی که در حین حدوث سبب بطلان یا بلافاصله پس از آن سرکار بوده اند، اگر مرتکب تقصیر شده باشند، در مقابل زیان دیدگان مسئولیت تضامنی دارند. ( ماده 101 ق. ت )
حداقل 2 نفر ( ماده 94 ق. ت )
1- در اسم شرکت باید عبارت ” بامسئولیت محدود ” قید گردد، مهم این است که بلافاصله قبل یا بعد از نام شرکت ، این عبارت درج شده باشد . در ماده 95 ق. ت ضمانت اجراء تخلف از این الزام چنین بیان شده است که شرکت در مقابل اشخاص ثالث شرکت تضامنی محسوب و تابع مقررات آن خواهد بود. اما باید توجه داشت که منظور قانون گذار فقط این بوده است که مسئولیت شرکا در مقابل اشخاص ثالث، تضامنی می گردد ؛ یعنی شرکاء نسبت به کلیه دیون شرکت مسئولیت دارند. بنابراین سایر احکام شرکت تضامنی مانند شیوه نقل و انتقال سرمایه و شیوه انحلال نسبت به آن جاری نیست.
2- اسم شرکت نباید متضمن نام شخصی از شرکاء باشد ، وگرنه شخص مذکور در برابر اشخاص ثالث حکم شریک در شرکت تضامنی را پیدا می کند و مسئول پرداخت کلیه دیون شرکت است.
زمانی است که :
1- تمام سهم الشرکه های نقدی تادیه گردد، بنابراین در این شرکت ، برخلاف شرکت سهامی تعهد به پرداخت وجود ندارد و باید تمام سرمایه از همان ابتدا پرداخت گردد.
2- تمام سهم الشرکه های غیرنقدی تقویم شده باشد و آن نیز از همان ابتدا تسلیم گردد، مانند شرکت های سهامی که در آن ها نیز تسلیم آورده های غیرنقد باید از همان ابتدا انجام شود.
3- در این شرکت نیز مانند شرکت سهامی تشکیل منوط به ثبت نیست و قبل از ثبت ، شرکت تشکیل می گردد.
1- در شرکت بامسئولیت محدود، تقویم آورده های غیرنقد توسط خود شرکاء صورت می گیرد و برخلاف شرکت های سهامی، تقویم آورده های غیرنقد نیازی به نظر کارشناس رسمی دادگستری ندارد.
2- در شرکتنامه باید مبلغی که سهم الشرکه های غیرنقدی به آن تقویم شده اند، قید گردد.
3- اگر سهم الشرکه های غیرنقدی به مبلغی بیش از قیمت واقعی شان تقویم شده باشند، شرکاء نسبت به مابه التفاوت قیمت واقعی و قیمت تقویم شده مسئولیت تضامنی دارند.
1– دو برگ شرکت نامه و تکمیل آن و امضا ذیل شرکت نامه توسط کلیه سهامداران
2- دو برگ تقاضانامه ثبت شرکت با مسئولیت محدود و تکمیل آن و امضا ذیل تقاضانامه توسط کلیه سهامداران
3- دو جلد اساسنامه ی تکمیل شده و امضا ذیل تمام صفحات آن توسط کلیه سهامداران
4- دو نسخه صورتجلسه ی مجمع عمومی موسس که به امضا سهامداران و بازرسین رسیده باشد.
5- دو نسخه صورتجلسه ی هیات مدیره که به امضا سهامداران و بازرسین رسیده باشد.
6- تصویر برابر با اصل مدارک احراز هویت کلیه ی شرکا،مدیران و هیات نظار(در مواردی که تعداد شرکا بیش از دوازده نفر باشد)
7- اصل گواهی عدم سوپیشینه جهت اعضا ی هیات مدیره،مدیر عامل
8- تاییدیه هیئت مدیره اشخاص حقوقی سهامدار،مبنی بر غیر دولتی بودن آن
9- معرفی نامه نمایندگان، در صورتیکه سهامداران و اعضا هیئت مدیره از بین اشخاص حقوقی باشند و ارائه تصویر روزنامه رسمی آگهی تاسیس یا آخرین تغییرات آن
10- اصل مجوز فعالیت از مراجع ذیربط در مواردی که ثبت موضوع نیاز به مجوز داشته باشد.
11- اصل وکالتنامه ی وکیل دادگستری در صورتی که ثبت شرکت توسط وکیل صورت پذیرد.
1- سهم الشرکه نمی تواند به صورت اوراق تجاری قابل نقل و انتقال درآید، برخلاف شرکت های سهامی که در آن سهم هر شریک به صورت اوراق بانام یا بی نام سهام در می آمد و قابل نقل و انتقال نیز بود.
2- انتقال سهم الشرکه منوط به تنظیم سند رسمی است.
3- انتقال سهم الشرکه منوط است به رضایت عده ای از شرکاء که : 1/ اقلاَ سه ربع سرمایه شرکت متعلق به آن ها باشد و 2/ حائز اکثریت عددی نیز باشند.
تعداد مدیران : ممکن است یک یا چند نفر باشند، برخلاف شرکت های سهامی که تعداد آن ها باید 3 نفر ( سهامی خاص ) یا 5 نفر ( در سهامی عام ) باشد.
مدت مدیریت : ممکن است محدود به مدتی خاص یا نامحدود باشد، برخلاف شرکت های سهامی که مدت مدیریت محدود به دوره های 2 ساله است.
ممکن است از بین خود شرکاء یا از خارج از شرکت تعیین گردند، برخلاف شرکت های سهامی که لازم است از بین سهامداران تعیین گردند.
مدیران ممکن است موظف یا غیرموظف باشند.
اختیارات مدیران : مدیران کلیه اختیارات را برای اداره شرکت دارا هستند، مگر این که در اساسنامه اختیارات آن ها محدود شده باشد.
اگر اختیارات مدیران به ترتیبی غیراز اساسنامه محدود شده باشد، در مقابل اشخاص ثالث کان لم یکن است، یعنی نمی توان در برابر اشخاص ثالث و به ضرر اشخاص ثالث به این محدودیت اختیارات مدیران استناد نمود.
تصمیمات مختلف در شرکت بامسئولیت محدود به ترتیب ذیل اتخاذ می شوند :
_ شیوه اخذ تصمیم راجع به :
_ تغییر مفاد اساسنامه : برای اخذ چنین تصمیماتی، باید 1) اکثریت عددی شرکاء که 2 ) اقلاَ سه ربع سرمایه را نیز دارا باشند، موافق باشند. ( ماده 11 ق. ت )
_ تغییر تابعیت شرکت : برای اخذ چنین تصمیمی اتفاق آراء لازم است. ( ماده 110 ق. ت )
_مجبور نمودن یکی از شرکاء به افزایش سهم الشرکه : طبق نص قانون هیچ اکثریتی نمی تواند شریکی را مجبور به این امر نماید. بنابراین این امر نیاز به اتفاق آراء شرکاء دارد. ( ماده 112 ق. ت )
_ موافقت با انتقال سهم الشرکه یکی از شرکاء :برای اخذ چنین تصمیمی، باید 1) اکثریت عددی شرکاء که 2 ) اقلاَ سه ربع سرمایه را نیز دارا باشند، موافق باشند. ( ماده 102 ق. ت )
_ انحلال شرکت : برای اخذ چنین تصمیمی باید عده ای از شرکاء که سهم الشرکه آن ها بیش از نصف سرمایه شرکت باشد، موافق باشند. ( ماده 114 ق. ت )
_ شیوه اخذ سایر تصمیمات راجع به شرکت بامسئولیت محدود :
برای تصمیم گیری در خصوص سایر موضوعات به ترتیب ذیل عمل می شود : ( ماده 106 ق. ت )
تصمیمات به اکثریت لااقل نصف سرمایه اخذ می گردد، یعنی تعدادی از شرکاء که حداقل نصف سرمایه شرکت را داشته باشند باید در جلسه حاضر و با تصمیم موافق باشند.
هر شریک به نسبت سهمی که در شرکت دارد، حق رای خواهد داشت، مگر آنکه در اساسنامه شرط خلاف شده باشد.
1- در وهله اول مطابق ترتیبی عمل می گردد که در اساسنامه مقرر شده است.
2- اگر اساسنامه حکم خاصی نداشته باشد، تقسیم سود و زیان به نسبت سهمی که هر شریک از سرمایه شرکت دارد ، به عمل می آید.
چنانچه تعداد شرکاء بیش از 12 نفر باشد، باید دارای هیات نظار باشد، ولی اگر کمتر از این تعداد باشد تشکیل هیات نظار اختیاری است.
وظایف هیات نظار :
1- باید بلافاصله پس از انتخاب، درباره رعایت روند قانونی تشکیل شرکت یعنی مادتین 96 و 97 قانون تجارت تحقیق کنند.
2- این هیات حداقل سالی یک بار مجمع عمومی شرکاء را تشکیل می دهد.
3- اعضاء هیات نظار بر دفاتر و کلیه اسناد و حساب های شرکت نظارت دارند و هر ساله گزارشی به مجمع عمومی می دهند و اگر تخلفی مشاهده نمودند، در این گزارش ذکر می کنند. شرکاء می توانند تا 15 روز قبل از مجمع عمومی با حضور در مرکز شرکت، از صورت حساب شرکت و صورت دارایی شرکت و گزارش هیات نظار مطلع شوند.
4- در صورتی که اعضاء هیات نظار با پیشنهاد مدیر شرکت در تقسیم منافع مخالفتی داشته باشند، مخالفت خود را بیان می کنند.
5- در موارد مورد نیاز می تواند شرکاء را برای تشکیل مجمع عمومی فوق العاده دعوت نماید.
در شرکت بامسئولیت محدود نیز مانند شرکت سهامی منظور کردن اندوخته قانونی، اجباری است. بدین نحو که هر سال پس از آن که از سود خالص شرکت زیان های وارده در سال های قبل کسر شد، یک بیستم از آن باید به عنوان اندوخته قانونی کنار گذاشته شود. تا این که میزان کل آن به یک دهم سرمایه شرکت برسد. این مبلغ برای جبران کاهش احتمالی ارزش اقلام دارایی و زیان ها و هزینه های احتمالی باید ذخیره گردد. پس از آن که میزان آن به یک دهم سرمایه شرکت رسید، منظور نمودن سرمایه احتیاطی اختیاری می باشد.
انحلال این شرکت به موجب موارد ذیل رخ می دهد :
1- وقتی که شرکت برای انجام موضوع خاصی تشکیل شده باشد و آن را به پایان رساند.
2- وقتی که شرکت برای انجام موضوع خاصی تشکیل شده باشد و انجام آن غیرممکن شده باشد.
3- وقتی که شرکت برای مدت معین تشکیل گردیده و آن مدت منقضی شده باشد، مگر اینکه مدت قبل از انقضاء تمدید گردد.
4- در صورت ورشکستگی
5- در صورت تصمیم عده ای از شرکاء که سهم الشرکه آن ها بیش از نصف سرمایه شرکت باشد.
6- در صورتی که 1/ به واسطه ضررهای وارد به شرکت ، نصف سرمایه شرکت از بین رفته باشد و 2/ یکی از شرکاء تقاضای انحلال کند و 3/ محکمه دلایل او را موجه تشخیص دهد و 4/ سایر شرکاء حاضر نباشند سهمی را که در صورت انحلال به او تعلق می گیرد بپردازند و او را از شرکت خارج کنند.
7- در صورت فوت یکی از شرکاء اگر این امر به موجب اساسنامه پیش بینی شده باشد.
توجه داشته باشید که اگر شرکت برای مدت معین تشکیل شده باشد، این مدت قابل تمدید می باشد.
1- تخطی موسسین و پذیره نویسان در اظهار خلاف واقع درباره پرداخت تمام سهم الشرکه های نقدی و تقویم و تسلیم سهم الشرکه غیرنقدی در اوراق تسلیمی به مرجع ثبت شرکت ها در حکم کلاهبرداری است.
2- تقویم سهم الشرکه غیرنقدی بیش از قیمت واقعی آن با وسایل متقلبانه، در حکم کلاهبرداری است.
3- تخطی مدیران مبنی بر تقسیم منافع موهوم بین شرکاء با نبودن صورت دارایی : در حکم کلاهبرداری است.
4- تخطی مدیران مبنی بر تقسیم منافع موهوم بین شرکاء به استناد صورت دارایی موهوم : در حکم کلاهبرداری است.
” مرکز تخصصی یثبتیکال، پیشرو در امور ثبتی “