شرکت سهامی به عنوان کامل ترین نوع شرکت سرمایه ای شرکتی است که درآن حقوق شرکاء که سهامدار نامیده می شوند، به وسبله اوراق قابل معامله ( سهام ) مشخص می شود و صاحبان سهام فقط تا میزان آورده خود مسئول تعهدات شرکت می باشند. ماده 21 قانون تجارت شرکت سهامی را چنین تعریف می کند : ” شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آن ها است “.
به موجب ماده 4 لایحه اصلاح قانون تجارت: ” شرکت سهامی به دو نوع تقسیم می شود :
نوع اول – شرکت های سهامی عام هستند که موسسین آن ها قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می کنند.
نوع دوم- شرکت های سهامی خاص هستند که تمام سرمایه آن ها در موقع تاسیس منحصراَ توسط موسسین تامین گردیده است.”
در شرکت سهامی شرکاء فقط صاحب سهم می باشند و سهام شرکت های بزرگ در بورس خرید و فروش می شود و صاحبان سهام دائماَ تغییر می کنند. به این جهت به این نوع شرکت ها، شرکت های بی نام می گویند، زیرا ممکن است شرکاء آن اغلب معلوم و معین نباشند. قانون تجارت تصریح دارد : شرکت سهامی برای امور تجاری تشکیل می شود. بنابراین، امروزه این موضوع مورد قبول کلیه علمای حقوق تجارت است که شرکت سهامی به هیچ وجه تاجر محسوب نمی شوند.
امروزه شرکت های سهامی در اقتصاد اهمیت زیادی دارند و تعداد آن ها نسبت به سایر شرکت ها بسیار زیاد است. اغلب تاسیسات بزرگ و حتی موسسات دولتی، بانک ها ، شرکت های بیمه و غیره به صورت شرکت سهامی اداره می شوند و اغلب امتیازات و انحصاراتی دارند و در مواردی هم که انحصاری به نفع آن ها برقرار نشده باشد با اعمال نفوذ و فدرت عملاَ انحصاراتی به نفع خود ایجاد می کند.
شرکت سهامی با تعداد کمی سهامدار و دارای جنبه فامیلی و یا با سهامداران متعدد از لحاظ حقوقی سازمان متحد الشکلی دارد و همان قواعد و تشریفات شرکت های بزرگ برای شرکت های کوچک نیز اعمال میشود. در حالی که تعداد سهامداران بعضی از شرکت ها از هزاران نفر تجاوز می کند و سرمایه آن ها به مبالغ بسیاری بالغ می شود، شرکت های سهامی هم وجود دارند که به یک یا چند نفر تعلق دارند و سرمایه آن ها مختصر است.
شکی نیست که مقرراتی که قانونگذار برای حفظ منافع سهامداران در شرکت های بزرگ وضع کرده برای شرکت های سهامی کوچک بی فایده است؛ تشریفاتی که به سهولت از اجرای آن خودداری می شود. از این نظر اغلب قوانین برای شرکت های سهامی حداقل سرمایه و سهامدار را پیش بینی کرده اند و برای شرکت های کوچک افراد را بیشتر به تاسیس شرکت های بامسئولیت محدود تشویق می کنند.
با توجه به آنچه آمد در ادامه به مهم ترین ویژگی های این شرکت ها می پردازیم.
1- نام شرکت
در اسم شرکت سهامی نام هیچ یک از شرکاء قید نخواهد شد. در اسم شرکت باید کلمه ( سهامی ) قید شود. در مکاتبات و اسناد تعهدآوری که به نام شرکت امضا می شود، قید نام شرکت اجباری است.
ذکر کلمه سهامی به این خاطر است که معامله کنندگان متوجه محدود بودن مسئولیت سهامداران شرکت بشوند و با دید باز وارد معامله گردند . به هر حال نام شرکت ممکن است با موضوع شرکت بستگی داشته باشد مثل اینکه شرکتی برای خرید و فروش گندم تشکیل شده باشد و دارای نام شرکت سهامی عام غله تهران و کرج باشد و یا با حروفی مشخص گردد مثل شرکت سهامی عام و یا خاص نون – میم – جیم ( ن، م ، ج )
نام شرکت یا نام تجاری آن یکی است و در صورتیکه در محلی شرکت بانام مشخصی تاسیس شد نمی توان همان نام یا نام تجاری دیگری که شباهت خیلی زیاد و نزدیکی با آن دارد انتخاب نمود.
تغییر نام شرکت چون مستلزم تغییر اساسنامه است، جز با تصویب مجمع عمومی فوق العاده ممکن نیست.
2- سرمایه شرکت
رکن اصلی شرکت سرمایه آنست زیرا هیچ شرکتی بدون سرمایه نمی تواند تشکیل بشود. چرا که مهم ترین وسیله جلب منفعت سرمایه شرکت است. بنابراین اهمیت و اعتبار هر شرکت بستگی به وجود و میزان سرمایه آن دارد و در افزایش آن محدودیتی در کار نیست. زیرا تا هر اندازه که صاحبان سهام بخواهند سرمایه گذاری کنند منع قانونی ندارد ولی حداقل سرمایه شرکت سهامی عام 5 میلیون ریال و حداقل سرمایه شرکت سهامی خاص از یک میلیون ریال نباید کمتر باشد.
3- مرکز اصلی شرکت
شرکت سهامی دارای مرکز اصلی است که اقامتگاه آن محسوب میشود. قید مرکز اصلی شرکت در اساسنامه اجباری است و بند 1 ماده 8 قانون تجارت بر این موضوع تصریح دارد . تعیین مرکز شرکت در شرکت های سهامی اهمیت ویژه ای دارد. زیرا در آن جا امور شرکت متمرکز شده، جلسات مجامع عمومی و هیئت مدیره تشکیل می گردد و حساب ها و دفاتر شرکت نگاهداری می شود. راجع به اینکه آیا جلسات مجامع عمومی و هیئت مدیره ممکن است در محل دیگری غیر از مرکز شرکت تشکیل گردد، در قانون تجارت تصریحی وجود ندارد. ولی معمولاَ در صورتی که در اساسنامه تصریحی نباشد، جلسات مجامع عمومی و هیئت مدیره باید در مرکز شرکت تشکیل گردد. انتقال مرکز شرکت به محل دیگر، در حوزه اختیارات مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام است، زیرا این انتقال مستلزم تغییر اساسنامه است. معمولاَ در اساسنامه مرکز شرکت را شهر معینی تعیین می کنند و انتخاب نشانی و محل شرکت را در اختیار هیئت مدیره می گذارند.
4- تابعیت شرکت
تابعیت شرکت سهامی به هیچ وجه تابع تابعیت شرکاء آن نیست. در این رابطه، ماده 1 قانون ثبت شرکت ها مقرر می دارد: ” هر شرکتی که در ایران تشکیل می شود و مرکز اصلی آن در ایران باشد، شرکت ایرانی محسوب می شود”. به طوری که ملاحظه می شود در این ماده به هیچ وجه نامی از تابعیت شرکاء برده نشده است .
5- موضوع شرکت
موضوع شرکت در حقیقت همان چیزی است که شرکت به خاطر آن سرمایه گذاری کرده و تاسیس گردیده است. مثلاَ شرکتی که برای خرید و فروش فرش سرمایه گذاری کرده است موضوع آن خرید و فروش فرش است ولی در بعضی از موارد موضوع شرکت ممکن است به طور کلی و عام باشد مانند معاملات صرافی لیکن به هر حال باید صریح و منجز باشد. .ضمناَ ذکر این نکته لازم است که موضوع شرکت باید مشروع باشد زیرا اگر شرکتی برای اعمال نامشروع تشکیل شود فعالیت آن خلاف قانون بوده و تعطیل می گردد.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره می توانید با ما تماس حاصل فرمایید.
مرکز تخصصی ثبتیکال ، با بهره گیری از متخصصان مجرب و توانمند آماده ارائه ی خدمات به شما متقاضیان عزیز می باشد.