هر تاجری باید برای تجارت خود اسمی تعیین می نماید که به آن اسم تجاری می گویند. به عبارت دیگر، نام تجارتخانه یا بنگاه تجاری است که تاجر در آن به تجارت مشغول است. این اسم ممکن است نام خانوادگی تاجر باشد یا نام دیگری که تاجر برای نوع عملیات تجاری خود انتخاب کرده است. اسم تجاری جزو حقوق کسب و پیشه بوده و پس از ثبت توسط قانون حمایت می شود.
اسم تجاری نباید با ثبت تجاری اشتباه شود زیرا ثبت تجاری در واقع معرف تاجر و ثبت مشخصات فردی او و درج تبعیت و رشته و نوع تجارت وی می باشد. در حالی که اسم تجاری بیانگر و گویای نام تجارتخانه است و معرف تجارتخانه می باشد .
قانون تجارت ایران مواد 576 تا 582 را به اسم تجاری اختصاص داده است. ولی چون ماده 582 ثبت اسم تجاری را موکول به آیین نامه ای نموده است که وزارت دادگستری باید تهیه کند و آیین نامه مزبور تا به حال تصویب نرسیده است، فعلاَ ثبت اسم تجاری در ایران ممکن نیست در نتیجه اشخاصی که می خواهند نام تجاری آن ها مورد حمایت و محفوظ قرار گیرد اغلب آن را به عنوان علامت تجاری به ثبت می رسانند.
به موجب ماده 576 قانون تجارت انتخاب و ثبت اسم تجاری اختیاری است، مگر در مواردی که وزارت دادگستری الزامی نماید. البته اگر تاجری برای محصول خود اسم تجاری به ثبت نرساند و این محصول پس از مدتی از اعتبار و شهرت قابل اعتنایی برخوردار گردد، ممکن است برخی سودجویان محصول مشابهی را تولید و روانه بازار کنند؛ درواقع از اعتبار نام آن محصول سوء استفاده نمایند. در این صورت تاجری که نام تجاری محصول خود را به ثبت نرسانده باشد، قادر به پیگیری قضایی سودجویان نخواهد بود.
1. محل ثبت آن اسم تجاری، مرجع ثبت شرکت ها است.
2. اسم تجاری می تواند اسم تاجر باشد و یا نام دیگری انتخاب شود.
3. اگر تاجری ، شریک نداشته باشد، نمی تواند اسمی انتخاب کند که موجب ایجاد این توهم شود که او شریک دارد. ( ماده 577 ق. ت )
4. اسم تجاری قابل انتقال است، چه به صورت قهری ( توارث ) و چه قراردادی ( فروش و واگذاری ) .
در مورد اسم تجاری نکات ذیل قابل ذکر است :
1. اسم تجاری که ثبت شده باشد را هیچ کس به هیچ نحو حق ندارد در همان محل به عنوان اسم تجاری خود انتخاب کند، حتی اگر بانام خانوادگی او یکی باشد. ( ماده 578 ق. ت )
2. اگر ثبت اسم تجاری الزامی باشد و ثبت صورت نگیرد، اداره ثبت خود اقدام به این امر خواهد کرد و 3 برابر حق الثبت دریافت می کند. ( ماده 581 ق. ت )
3. مدت اعتبار اسم تجاری در وزارت دادگستری 5 سال است و باید قبل از اتمام این مدت، تمدید شود.
مقرراتی که برای ثبت و حمایت اسم تجاری پیش بینی شده است نه تنها برای حمایت منافع تاجر است بلکه برای حمایت مصرف کنندگان نیز می باشد تا در تشخیص تجارتخانه ای که با آن سروکار دارند دچار اشتباه نشوند.
اعتبار اسم تجاری ممکن است برای تمام نقاط ایران باشد یا برای بعضی از شهرها . زیرا شهرت تجارتخانه ها بسته به اهمیت آن ها فرق می کند. مثلاَ تجارتخانه کوچکی که در ایلام تحت اسم معینی کار می کند ممکن است متعارض تجارتخانه دیگری دارای همان اسم در اصفهان نباشد ولی اگر اهمیت موسسه زیاد باشد و شعاع عملش شامل تمام نقاط ایران شود بدیهی است که اسم تجاری آن نیز باید در تمام کشور حمایت شود و حتی به طوری قانون الحاق به قرارداد اتحادیه پاریس برای مالکیت صنعتی حمایت اسم تجاری را در سایر کشورها نیز پیش بینی نموده است.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره می توانید با ما تماس حاصل فرمایید.
همواره آماده پاسخگویی به سوالات ثبتی شما عزیزان هستیم.